“Xúi” bị can từ chối luật sư ( 9/2/2012 ) | ||||
Chẳng ai không muốn được bảo vệ, nhất là với những người đang vướng vào vòng tố tụng hình sự. Vậy mà thực tế vẫn có những lá đơn từ chối luật sư do bị can từ trong trại giam ký vì sao? | ||||
Như Pháp Luật TP.HCM vừa phản ánh, TAND TP Biên Hòa (Đồng Nai) đã tiếp tục tạm hoãn phiên xử vụ Phạm Văn Duy cố ý gây thương tích vì hồ sơ còn nhiều điểm sai sót, chưa rõ. Trong đó có cả việc bị cáo nói với gia đình rằng trước đó mình viết đơn từ chối luật sư là do điều tra viên tác động. “Chẳng ai không muốn được bảo vệ”! Mấy năm qua, chuyện bị can bị tạm giam viết đơn từ chối luật sư đã không còn là chuyện lạ. Không ít vụ về sau ra tòa, họ mới khai rằng cán bộ điều tra “xúi” họ, hứa hẹn sẽ cho tại ngoại, giảm tội... Hệ quả là tòa sơ thẩm phải hoãn xử hoặc tòa phúc thẩm phải hủy án để khắc phục. Vụ án kéo dài, tất cả các bên đều mệt mỏi. “Chẳng ai không muốn được bảo vệ, nhất là với những người đang đối mặt với tù tội. Việc họ từ chối luật sư là bất thường, trái quy luật tâm lý tự nhiên” - luật sư T. (Đoàn Luật sư tỉnh Bình Dương) khẳng định. Luật sư T. kể trước đây một người quen của ông bị khởi tố về tội tham ô tài sản. Gia đình người này yêu cầu ông bảo vệ từ giai đoạn điều tra. Nhiều lần đến trại tạm giam xin gặp bị can để hỏi ý kiến, ông chỉ được gặp điều tra viên cùng câu trả lời: “Bị can không đồng ý mời luật sư đâu!”. Luật sư T. cương quyết yêu cầu được gặp trực tiếp bị can. Trước mặt điều tra viên và luật sư, ban đầu bị can ngần ngừ không dám nói, cuối cùng cũng mạnh dạn tố thẳng là điều tra viên đã ép mình từ chối luật sư! Một phiên tòa hình sự mà bị cáo không nhờ luật sư. Ảnh minh họa: HTD Mấy năm trước, tại Vũng Tàu từng xảy ra một vụ án rất lạ. Lê Huỳnh Duy (17 tuổi) bị khởi tố vì đã cưỡng đoạt chiếc xe đạp của hai em nhỏ. Trong quá trình điều tra, Duy và mẹ tự tay viết một lá đơn khá bài bản về việc từ chối luật sư, cho biết sẽ tự bào chữa tại tòa với lý do Duy tự thấy tội trạng đã rõ; trong quá trình lấy cung các điều tra viên làm việc khách quan, không đánh đập, dụ dỗ... Khi hồ sơ vụ án được chuyển sang VKSND TP Vũng Tàu, cơ quan này đã phải yêu cầu đoàn luật sư tỉnh cử người bào chữa chỉ định cho Duy. Tại phiên xử sau đó của TAND TP Vũng Tàu, Duy sẵn sàng đồng ý để luật sư bào chữa cho mình. Luật sư Hoàng Cao Sang (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết có lần ông nhận lời bảo vệ một vụ ở một tỉnh cách TP gần 300 km. Mỗi lần ông chạy xuống thì cán bộ điều tra đều vui vẻ tươi cười: “Anh em tui bận họp hết chưa tiếp xúc với bị can được, luật sư thông cảm nhé”. Bữa sau thì điều tra viên lại từ chối khéo: “Luật sư cứ yên tâm về đi, để tui hỏi ý bị can xem thế nào đã nhé”... Cứ vậy, cho đến khi sắp kết thúc điều tra rồi mà ông vẫn chưa được tham gia vụ án. Cần nhất là lương tâm, trách nhiệm Kiểm sát viên cao cấp Võ Văn Thêm (Viện Phúc thẩm 3 VKSND Tối cao) nhận xét để xảy ra hiện tượng trên là do một số điều tra viên đã làm chưa đúng quy định tố tụng. Về lý luận, việc cho luật sư tham gia tố tụng từ giai đoạn điều tra thể hiện tính dân chủ, công bằng. Về thực tiễn, khi người dân bị pháp luật hình sự điều chỉnh hành vi thì họ là người yếu thế, cần được luật sư bảo vệ. Mặt khác, chính người thực thi pháp luật cũng cần luật sư để có trách nhiệm với công việc, tránh làm ẩu, làm bừa. Theo ông Thêm, sự hiểu biết pháp luật của người dân chưa cao nên khi vướng vào vòng tố tụng hình sự, ít người nắm rõ được các quyền của mình. Chính lúc này, điều tra viên phải là người đầu tiên hướng dẫn, phổ biến cho họ. Khi người bị tạm giam, tạm giữ biết được quyền của mình thì họ sẽ tự tin yêu cầu luật sư cho mình. Vì vậy, trách nhiệm, lương tâm của điều tra viên là rất quan trọng, hình thành nên nguyên tắc ứng xử trong tố tụng. Đồng tình, Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Bình Phước Hoàng Kim Vinh cũng cho rằng trước hết điều tra viên phải trung thực. Cán bộ điều tra cũng không nên có ác cảm rằng cứ cho luật sư vào sớm thì vụ án sẽ phức tạp, rối rắm hơn. Với vai trò phản biện, giới luật sư đã góp phần không nhỏ giúp cơ quan tố tụng làm sáng tỏ sự thật của vụ án, tránh được oan, sai. Từ đó, luật sư Vinh đề xuất, để hạn chế chuyện này thì chính ngành công an cần phải có một chương trình tuyên truyền sâu rộng để xóa bỏ tâm lý của nhiều điều tra viên là luật sư tham gia vụ án chỉ vẽ đường cho bị can, bị cáo chối tội, phản cung...
THANH TÙNG Theo http://phapluattp.vn |
||||
|